Το φράγμα είναι ένα από τα μεγαλύτερα γαιοφράγματα της Ευρώπης και οι εργασίες για
την κατασκευή του ξεκίνησαν το 1962 και ολοκληρώθηκαν το 1966 με τη λειτουργία
του σταθμού,
είναι κατασκευασμένο από χώμα και χαλίκι, είναι δηλαδή στην ουσία γεώφραγμα και
όχι φράγμα από μπετόν.
Ο όγκος του είναι 8.130.000 κυβικά μέτρα.
Το μέγιστο ύψος του είναι 160
μέτρα και το πλάτος της βάσης ξεκινά από τα 670 μέτρα
καταλήγοντας στην κορυφή σε μερικά δεκάδες μέτρα.
Στη βάση τους φράγματος είναι ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Κρεμαστών. Τα νερά της λίμνης
οδηγούνται μέσω τεσσάρων αγωγών (με ονομάστική
ισχύ 109 MW ο καθένας) στους τέσσερις υδροστροβίλους του σταθμού και παράγεται ηλεκτρική ενέργεια.
Οι αγωγοί βρίσκονται αριστερά του φράγματος στη μεριά της Αιτωλοακαρνανίας. Στην
είσοδο των αγωγών υπάρχουν σχάρες για να εμποδίσουν την είσοδο αντικειμένων
στους υδροστροβίλους. Η είσοδος των
αγωγών με το σταθμό έχουν υψομετρική διαφορά με τον σταθμό να βρίσκεται χαμηλότερα
των εισόδων.
Αυτή η διαφορά ύψους συναρτήσει και με την τεράστια
υδροστατική πίεση προσδίδουν στο νερό
δυναμική ενεργεία που μετατρέπεται σε μηχανική στους στροβίλους. Αυτή η
ενέργεια λειτουργεί τις γεννήτριες παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια. Το ρεύμα της
γεννήτριας έχει ονομαστική τάση 15.750 Volts
που ανορθώνεται σε 150.000 Volts.
Λίμνη Κρεμαστών
Η
σεισμική ακολουθία ξεκίνησε μετά την πλήρωση της τεχνητής λίμνης του φράγματος
των Κρεμαστών στον ποταμό Αχελώο.
Λίμνη Κρεμαστών
Η λίμνη Κρεμαστών βρίσκεται ανάμεσα στο νομό Αιτωλοακαναρνίας και Ευρυτανίας και είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδος.
Οι δύο νομοί ενώνονται μέσω της Γέφυρας της Επισκοπής. Σε άλλο σημείο υπάρχει
και η Γέφυρα της Τατάρνας κοντά στο ομώνυμο μοναστήρι.
Η λίμνη απέχει περίπου 60χλμ από
το κέντρο του Αγρινίου και περίπου 57 από το κέντρο του Καρπενησίου. Η πρόσβαση
στην λίμνη γίνεται από το οδικό δίκτυο που ενώνει τις δύο πόλεις. Μία διαδρομή μαγευτική
που μπροστά στους επισκέπτες αποκαλύπτει την άγρια ομορφιά του τόπου.
Δημιουργήθηκε μετά την κατασκευή του φράγματος
των κρεμαστών το 1969 από την συσσώρευση των υδάτινων όγκων των ποταμών
Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού και Τρικεριώτη. Οι ποταμοί συλλέγουν τα νερά
των δυτικών και νότιων περιοχών της κεντρικής ζώνης της οροσειράς της Πίνδου
και έτσι σχηματίζεται μία λεκάνη απορροής, με επιφάνεια 3.500 τετραγωνικά
χιλιόμετρα. Η τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε έχει επιφάνεια 81 τετραγωνικά μέτρα
και μέγιστη χωρητικότητα 4.750.000.000 κυβικά μέτρα.
Ο ξεριζωμός
Πρέπει να γίνει
ειδική αναφορά στον ξεριζωμό. Το έργο αδιαμφισβήτητα επέφερε πολλαπλά οφέλη
άλλα και αλλαγές στο τοπίο. Το έδαφος της περιοχής, πριν γίνει το φράγμα, ήταν
πολύ γόνιμο, με πορτοκαλιές, λιόδεντρα και άλλες καλλιέργειες. Δασικές και
χορτολιβαδικές εκτάσεις πνίγηκαν που ήταν απαραίτητες και προσοδοφόρες για τους
κατοίκους της περιοχής, των οποίων η παραγωγική τους δραστηριότητα ήταν
γεωργοκτηνοτροφική.
Συνολικά πάνω απο 15 χωριά και οικισμοί "πνίγηκαν", όπως ο Άγιος Βασίλης, τα Σίδερα, ο Μαυριάς, η Επισκοπή κ.α. Τα μόνα που
έμειναν στη θέση τους ήταν οι εκκλησίες και οι γέφυρες. Ο μύθος θέλει να
συμβαίνουν «περίεργα» ατυχήματα στις μπουλντόζες στην προσπάθεια τους να γκρεμίσουν
τις εκκλησίες, Ερπύστριες να καταστρέφονται, σμήνος μελισσών να κυνηγούνε τους
οδηγούς κ.α.
Πνίγηκαν μνημεία της
φύσης, τα οποία προσέθεταν ένα μεγαλείο στον τοπικό πολιτισμό, έχοντας
απαράμιλλο φυσικό κάλλος και ευρισκόμενα σε απόλυτη αρμονική συνύπαρξη με τα
ιστορικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά μνημεία που υπήρχαν στην ευρύτερη
περιοχή. Η γέφυρα της Μαρδάχας, χτισμένη στη θέση της ομώνυμης πηγής, η Επισκοπή
και η παλαιά μονή της Τατάρνας είναι κάποια από αυτά. Η κατασκευή του φράγματος των Κρεμαστών είχε
ως συνέπεια τη δημογραφική αλλοίωση της ευρύτερης περιοχής, καθώς παλαιοί
οικισμοί έσβησαν οριστικά και σημαντικό μέρος του πληθυσμού μετακινήθηκε σε
άλλες περιοχές.